data-ad-format="autorelaxed">
FK Talk เจาะประเด็นเกษตร วันพฤหัสบดีที่ 1 พฤศจิกายน 2555
ระวังโรคไหม้ข้าวระบาด เกษตรกรปลูกข้าวต้องระวังโรคไหม้ข้าวระบาด สาเหตุจากเชื้อราที่มากับอากาศที่เริ่มหนาว ซึ่งทำให้เกิดโรคไหม้ในทุกระยะของข้าว
ในช่วงนี้เกษตรกรที่ปลูกข้าวระวังโรคไหม้ข้าวระบาด สาเหตุเกิดจากเชื้อราเนื่องจากในบางพื้นที่อากาศเริ่มหนาวและมีหมอกในตอนเช้า มีความชื้นสัมพัทธ์ในอากาศสูงเหมาะกับการระบาดของโรค ประกอบกับเกษตรกรส่วนใหญ่ ใช้พันธุ์อ่อนแอต่อโรคและใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวสูงกว่าคำแนะนำ ซึ่งสภาพดังกล่าวเหมาะสมต่อการเกิดโรคไหม้ในทุกระยะของข้าว
ระยะออกรวง (โรคเน่าคอรวง) ถ้าข้าวเพิ่งจะเริ่มให้รวง เมื่อถูกเชื้อราเข้าทำลาย เมล็ดจะลีบหมด แต่ถ้าเป็นโรคตอนรวงข้าวแก่ใกล้เก็บเกี่ยว จะปรากฏรอยแผลช้ำสีน้ำตาลที่บริเวณคอรวง ทำให้เปราะหักง่าย รวงข้าวร่วงหล่นเสียหายมาก
การแพร่ระบาด พบโรคในแปลงที่ต้นข้าวหนาแน่น ทำให้อับลม ถ้าให้ปุ๋ยในสภาพแห้งในตอนกลางวันและชื้นจัดในตอนกลางคืน น้ำค้างยาวนานถึงตอนสายราว 9 โมง ถ้าอากาศค่อนข้างเย็น อุณหภูมิประมาณ 22-25 oC ลมแรงจะช่วยให้โรคแพร่กระจายได้ดี
การป้องกันและกำจัดโรค
• สำรวจแปลงนา อย่างสม่ำเสมอถ้าพบอาการของโรคไหม้ข้าวควรให้ปฏิบัติดังนี้ 1 . ใช้เชื้อบีเอส (บาซิลลัส ซับทีลิส ) ฉีดพ่นอัตราตามคำแนะนำในฉลา 2 . ใช้เชื้อไตรโคเดอร์มาอัตรา 1 กก./ น้ำ 200 ลิตรฉีดพ่น/ หรือใช้สารอินทรีย์ยับยังเชื้อราในนาข้าว IS-Rice ในอัตรา 200CC ต่อน้ำ 100 ลิตรฉีดพ่นให้ทั่วแปลง
2 .ถ้ามีความจำเป็นให้ใช้สารเคมีฉีดพ่นเฉพาะจุดที่พบการระบาดเพื่อควบคุมไม่ให้เชื้อราแพร่กระจายขยายเป็นวงกว้าง
ควรพ่นในแปลงข้าวที่มีประวัติว่าเคยมีโรคระบาดมาก่อน การใช้สารเคมีฉีดพ่นซ้ำกันหลายครั้ง เชื้อราจะต้านทานสารเคมีหรือดื้อยา ดังนั้น เพื่อป้องกันไม่ให้เชื้อต้านทานสารเคมี จึงควรเลือกใช้สารเคมีบางชนิดฉีดพ่นสลับกัน ทั้งนี้ในการใช้สารเคมีควรใช้ด้วยความระมัดระวัง และคำนึงถึง ความปลอดภัยต่อตัวผู้ใช้และสภาพแวดล้อม
การป้องกันในฤดูถัดไป
1.ใช้พันธุ์ต้านทานต่อโรคไหม้ ภาคกลาง เช่น สุพรรณบุรี 1 สุพรรณบุรี 2 สุพรรณบุรี 60 สุพรรณบุรี 90 ชัยนาท 1 ปราจีนบุรี 1 พลายงาม คลองหลวง 1 พิษณุโลก 1 ภาคเหนือ และตะวันออกเฉียงเหนือ เช่น สุรินทร์ 1 เหนียวอุบล 2 เหนียวแพร่ สันปาตอง 1 หางยี 71 กู้เมืองหลวง ขาวโปร่งไคร้ น้ำรู ภาคใต้ เช่น ดอกพะยอม
ข้อควรระวัง : ข้าวพันธุ์สุพรรณบุรี 1 สุพรรณบุรี 60 และชัยนาท 1 ที่ปลูกในภาคเหนือตอนล่าง พบว่า แสดงอาการรุนแรงในบางพื้นที่ และบางปี โดยเฉพาะเมื่อสภาพแวดล้อมเอื้ออำนวย เช่น ฝนพรำ หรือหมอก น้ำค้างจัด อากาศเย็น ใส่ปุ๋ยมากเกินความจำเป็น หรือเป็นดินหลังน้ำท่วม
2. ไม่ควรหว่านข้าวหนาแน่นเกินไป เพราะจะทำให้อับลม เป็นตัวส่งเสริมให้เชื้อราแพร่กระจายและพัฒนาได้อย่างรวดเร็ว ควรใช้เมล็ดพันธุ์ในอัตราที่เหมาะสม คือ 15-20 กิโลกรัมต่อไร่
4. ลดปริมาณการใช้ปุ๋ยไนโตรเจนลง เช่นงดใช้ยูเรีย 46-0-0 , 30-0-0 วิธีนี้อาจมีผลกระทบต่อผลผลิตบ้างแต่จะช่วยไม่ให้ข้าว อ่อนแอต่อโรค
5.เพิ่มปริมาณซิลิก้าให้แก่ต้นข้าว เพื่อต้านทานต่อโรค โดยใช้ปุ๋ยหมักและแคลเซี่ยม
6.นอกจากการป้องกันและกำจัดศัตรูพืชด้วยวิธีการต่างๆแล้ว อาจใช้สารอินทรีย์ยับยั้งเชื้อราในนาข้าว เช่น IS-Rice คลุกเมล็ดก่อนปลูก หรือแช่เมล็ดก่อนปลูก
อ้างอิงจาก สำนักวิจัยและพัฒนาข้าว กรมการข้าว และ กรมส่งเสริมการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
